Πολιτισμός Ι

Περιγραφή:

Αφορμή για το καθένα από τα πέντε κείμενα που δημοσιεύονται εδώ υπήρξε μια φράση του Εμίλ Σιοράν που τα διαπερνά: «υπάρχουν προ-νομιούχες στιγμές κατά τις οποίες η συνείδηση οξύνεται, αλλά δεν υπήρξε ποτέ τόση έλλειψη διαύγειας ώστε ο άνθρωπος να μην μπορείνα προσπελάσει τα ουσιώδη προβλήματα, γιατί η ιστορία είναι μιαδιηνεκής κρίση, ήτοι μια χρεωκοπία της αφέλειας».
Τα θέματα που επέλεξα να πραγματευτώ, παρά τη διαφορετική τους φύση, αναφέρονται σε προβλήματα που οξύνουν τη συνείδηση με τον μοναδικό τρόπο που παρέχει η τέχνη -είτε πρόκειται για το θέατρο, τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία, είτε πρόκειται για τη θεωρία που, καταχρηστικά, θα την ονόμαζα «θεωρία της επικοινωνίας».
Το βέβαιο είναι ότι τόσο η τέχνη όσο και η θεωρία υπήρξαν πάντοτε μηχανισμοί συγκρότησης του πολιτισμού με εκείνο τον ιδιόρρυθμο τρόπο μέσα από τον οποίο ο πολιτισμός -τουλάχιστον ο δυ τικός πολιτισμός- έχει τη δυνατότητα να διερωτάται για τον εαυτό του και έτσι να οδεύει προς αυτό που κάθε φορά ονομάζουμε νεωτερικό, δηλαδή το άλλο όνομα μιας κρίσης που επαναλαμβάνει τη «χρεοκοπία της αφέλειας». [...] Οργάνωσα τα κείμενα, τόσο του παρόντος τόμου όσο και αυτού που θα ακολουθήσει, με παραδείγματα από τη φιλοσοφία (Νανσύ), το θέατρο (Αντιγόνη, Σοφοκλή και Άμλετ, Σαίξπηρ), τη λογοτεχνία (Η τρέλα της ημέρας, Μπλανσό και Οι αόρατες πόλεις, Καλβίνο), τον κινηματογράφο (Περιφρόνηση, Γκοντάρ και Σαλό, Παζολίνι) και τις αναφορές εκείνες των πολιτισμικών σπουδών που αφορούν στον πολιτισμό, την πόλη και την περιπλάνηση(Μπένγιαμιν, Μπωντλαίρ, Ντεμπόρ). Ανακατένειμα έτσι τη γλώσσα ανάμεσα στον νόμο, τη γραφή και την επιθυμία, και πάντα υπό την αναζήτηση του κανόνα που διέπει τον νόμο, τη γραφή και την επιθυμία. (Μυρτώ Ρήγου, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)